“မိုးရာသီနဲ့တုပ်ကွေး ခွဲလို့မှရသေးရဲ့လားတော်” ဟု မလေးမေတစ်ယောက် သူ့ယောက်ျားကိုကြည့်ရင်း ညီးတွားမိသည်။ ဟုတ်လည်း ဟုတ်သည်။ အေးဖေနဲ့ လေးမေက အင်မတန်ချစ်ကြတဲ့ လင်မယား။ ဒါပေမယ့် နာမည်သာ ရှေ့သွားနောက်လိုက်ညီပေသည့် အမူအကျင့်တွေကျ တခြားစီ။ အေးဖေက တကယ့်ကို အေးအေးဆေးဆေးသမားဖြစ်သလို ဘာမဆို ဖြစ်ချင်ရာဖြစ် သိပ်ဂရုစိုက်တာ မဟုတ်။ သူ့မိန်းမ...

ဆီကြော်တွေစားလို့ စော်ကြည်နိုင်သလား 🤔. ဟုတ်ကဲ့ပါ….ဆီကြော်မုန့်တွေ၊ Fast Food၊ Junk Food တွေစားလို့ စော်တော့မကြည်နိုင်ပေမယ့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး (side effect) တွေတော့ ကြည်နိုင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အများစုက ဆီကြော်မုန့်တွေ၊ Fast Food တွေဟာ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတယ်ဆိုတာကို သိလျက်နဲ့ စားကောင်းနေကြဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆီကြော်မုန့်တွေမှာ ပြည့်ဝဆီတွေ၊...

အွန်လိုင်းကနေ အခမဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ပေးတဲ့ ဆရာမတို့ရဲ့ အာဟာရဆေးခန်းလေးဟာ ဖွင့်လှစ်လာတာဆိုရင် တစ်နှစ်ခွဲလောက် ဖြစ်လာပါပြီ။ လူနာလည်းအတန်အသင့်ရှိသလို "သိသူဖော်စား မသိသူကျော်သွား" တွေလည်း ရှိတာပေါ့နော်။ ဆေးခန်းမှာ အများဆုံးလာပြကြတာတော့ ၀ိတ်လျှော့ဖို့၊ ၀ိတ်တက်ချင်လို့၊ အရပ်ရှည်ချင်လို့၊ ဆီးချိုရှိလို့၊ ကိုယ်၀န်ဆောင်မို့၊ ကလေးပိန်နေလို့ အစားစားပါပဲ။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ခေါက်မှာတော့ ကျန်းမာရေးဗဟုသုတမဟုတ်ဘဲ အာဟာရအတွက်...

ကဲ... မုတ်သုန်လေးက ၀င်လာပြီ၊ သရက်သီးလေးတွေလည်း ချိုလာပြီတဲ့။ မြန်မာပြည်မှာနေပြီး အပူခံနေရကျိုးနပ်အောင် အပူပိုင်းဒေသရဲ့ ချိုမြတဲ့သရက်သီးလေးတော့ စားလိုက်ဦးမှဆိုပြီး ကိုရင်မောင်တစ်ယောက် တွေးနေလောက်ပါပြီ…။ ("အချိုကြိုက်တဲ့ ကိုရင်မောင်... ဆီးချိုဖြစ်တဲ့ကောင်" ဆိုပြီး ကွန်မန့်မှာရေးထားတာ တွေ့ဖူးလို့ အခုအာဟာရပိုစ့်လေးထဲမှာ ကိုရင်မောင်ကို ဆီးချိုဖြစ်ပေးလိုက်ပါတယ်) ... ... ကိုရင်မောင်ဆိုသည်မှာလည်း ဆီးချိုဆေးတော့သောက်ပါရဲ့… စားချင်တာရှိပြီဆိုလည်း ဖြေမဆည်နိုင်အောင် ကြိတ်ပစ်လိုက်တာမျိုး။ အရင်အပတ်တွေတုန်းကတော့...

Supplement လို့ ခေါ်တဲ့ ဖြည့်စွက်စာတွေ ခေတ်စားလာတဲ့အခါ အားဆေးတွေကို လိုတာထက်ပိုပြီး စားသုံးမှုတွေလည်း ကမ္ဘာတစ်လွှားမှာ မြင့်တက်လာပါတယ်။ ရေမှာပျော်ဝင်နိုင်တဲ့ ဗီတာမင်ဘီနဲ့ စီတို့လို အားဆေးတွေကို လိုတာထက် ပိုမိုစားသုံးမိရင် ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ပိုလာတဲ့ဗီတာမင်တွေကို ဆီးထဲကနေ စွန့်ထုတ်ပစ်လိုက်တာမို့ ပိုက်ဆံကုန်တာကလွဲပြီး ကျန်းမာရေးအတွက် ပြဿနာသိပ်မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ရေမှာမပျော်ဝင်တဲ့ ဗီတာမင်အေ၊...

Food deserts (ကျန်းမာစွာ စားသောက်ခွင့် မရသည့် နေရာများ) ဆိုတာကတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ အစားအစာတွေရှိနေပေမယ့် လက်လှမ်းမမီနိုင်အောင် ကန့်သတ်ခံထားရသလို ဖြစ်နေတဲ့နေရာတွေကို သဲကန္တာရတစ်ခုအဖြစ် တင်စားခေါ်ဝေါ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် နေရာဒေသတစ်ခုမှာ ဝင်ငွေနည်းပါးတာကြောင့် ဒါမှမဟုတ် လမ်းခရီးဝေးနေတာတွေကြောင့် ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ အစားအသောက်တွေကို ရွေးချယ်မှုရရှိဖို့ ခက်နေတာမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုး...

ဒီ​နေ့​ခေတ်ကာလမှာ အားဖြည့်အချိုရည်လို့ အလွယ်​ခေါ်ကြတဲ့ အချိုရည်ဘူး​တွေ ​စျေးကွက်မှာ​ပေါများလာတာနဲ့အမျှ အလွယ်တကူ​သောက်​နေကြတာ​ တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုအချိုရည်​တွေမှာ ဘာ​တွေပါဝင်သလဲ၊ ရေရှည်​သောက်ရင် ဘယ်လိုကျန်းမာ​ရေးဆိုးကျိုး​တွေရှိလဲ၊ အထူးသဖြင့် က​လေး​တွေမှာ ဘယ်လိုသက်​ရောက်မှု​တွေရှိသလဲ စတဲ့ အ​ရေးကြီးတဲ့အချက်​တွေကို ဒေါက်တာဟန်နီက မျှ​ဝေပေးထားပါတယ်။ Ministry of Health, National Unity Government. https://youtu.be/C5yNlglQFso?si=mAv4JHqlvjDL2zsX

နေမကောင်းဖြစ်တဲ့အခါ၊ ရောဂါတစ်ခုခု ခံစားရတဲ့အခါ ဆရာဝန်တွေ၊ သူနာပြုတွေက ပါးစပ်ကနေသောက်ရတဲ့ဆေး (သောက်ဆေး) တွေ ပေးလေ့ရှိပါတယ်။ များသောအားဖြင့် သောက်ဆေးတွေက ပါးစပ်ကနေတစ်ဆင့် အစာအိမ်နဲ့ အူလမ်းကြောင်းကို ရောက်ရှိပါတယ်။ အဲမှာ စုပ်ယူခံရပြီးမှ သွေးကြောထဲသို့ရောက်ကာ လိုအပ်တဲ့နေရာကို သယ်ဆောင်ခံရပြီး အာနိသင်ပြလေ့ရှိပါတယ်။ တချို့သောဆေးတွေ (ဥပမာ -...