"၀လို့ လှလို့" ဆိုတာ ဟာသအနေနဲ့သာ ကောင်းတာပါ။ တကယ်တော့ ၀လာရင် နောက်ဆက်တွဲရောဂါတွေ ဖြစ်နိုင်ခြေများပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာတော့.. "အ၀လွန်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားစေနိုင်သောရောဂါများ.." ဆိုတဲ့အကြောင်းလေးကို ဗဟုသုတအနေနဲ့ ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်ကို ရှိသင့်တဲ့ အတိုင်းအတာအတွင်း ထိန်းထားမယ်ဆိုရင် သက်ရှည်ကျန်းမာဖြစ်မှာ မလွဲပါဘူး... ဒီအကြောင်းအရာလေးဟာ ကိုယ့်အတွက်သာမက ပြည်ထောင်စုဖွား တိုင်းရင်းသားတွေအားလုံးအတွက် အကျိုးရှိတဲ့ ကိစ္စလေးတစ်ခုဖြစ်တာကြောင့်... အခုပိုစ့်လေးကို....မိတ်ဆွေတွေထဲက...

ခုလို စိုစွတ်တဲ့ မိုးရာသီအခါမျိုးမှာ ခြင်တွေ အလွယ်တကူပေါက်ဖွားနိုင်သလို ခြင်ကိုက်ခြင်းကြောင့်လည်း ရောဂါတွေကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ .. ဒါ့ကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာတော့.. "ခြင်ကိုက်ခံရခြင်းမှ ကာကွယ်ပါ..." ဆိုတဲ့အကြောင်းလေးကို ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။ ခြင်းကိုက်ခြင်းကြောင့် သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါ၊ ငှက်ဖျားရောဂါ စတာတွေနဲ့ တခြားသော ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်ပွားတဲ့ ရောဂါတွေကို ကူးစက်စေပါတယ်။ ဒီလိုရောဂါတွေ အလွယ်တကူမဖြစ်စေဖို့ ခြင်အကိုက် မခံရအောင် ကာကွယ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်… ခြင်ကိုက်မခံရအောင် ဘယ်လိုအဝတ်တွေ...

အပတ်စဉ် တိုင်းရင်းသား ဘာသာပြန် ကျန်းမာရေး အသိပညာပေး ပိုစ့်လေး အချိန် ရောက်လို့လာပါပြီ။ ဒီတစ်ပတ်မှာတော့.. "ပန်းနာရင်ကျပ် ဝေဒနာရှင်များ ရှောင်ကြဉ်ရန် ပန်းနာထစေနိုင်သည့် အရာများ ..." အကြောင်းလေး ရေးပေးထားပါတယ်နော် .. .. ပန်းနာရင်ကျပ် ဝေဒနာရှင်များ ရောဂါလက္ခဏာများ ပိုဆိုးမလာစေရန် ရှောင်ကြဉ်ရမည့် အကြောင်းအရာများကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ .. .. (ဗမာ၊ ကချင်၊ ကယား၊ အရှေ့ပိုးကရင်၊...

မေတ္တာတွေနဲ့ ဖုံးလွှမ်းထားတဲ့ ကမ္ဘာကြီးမှာ တစ်ခါတလေ လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟစိတ်တွေကြောင့် စစ်မက်တွေ အကျည်းတန်စွာ ဖြစ်ပေါ်လာရပါတယ်။.. ဒီတစ်ပတ်မှာတော့....“ကျန်းမာရေးကို မတိုက်ခိုက်ရ…” အကြောင်းလေးကို ဗဟုသုတအနေနဲ့ မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ အလံဖြူ၊ ကြက်ခြေနီ၊ ကျန်မာရေးအဆောက်အဦး၊ ဘာသာရေးအဆောက်အဦး၊ ပညာရေးအဆောက်အဦး (စာသင်ကျောင်း) မပစ်ခတ်ရ...စတာတွေကို သိသိကြီးနဲ့ စာနာစိတ်ကင်းမဲ့စွာ မတရားတိုက်ခိုက်နေတဲ့ အာဏာသိမ်း...

အသည်းကွဲလို့ဖြစ်ဖြစ်… စိတ်ညစ်လို့ဖြစ်ဖြစ်... ပျော်လို့ဖြစ်ဖြစ် အကြောင်းပြချက်မျိုးစုံနဲ့ အရက်သောက်တတ်ကြတဲ့ သူတွေ ရှိကြလား.. ဒီတစ်ပတ်မှာတော့.. "အရက်သောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားသော ရောဂါများ..." အကြောင်းလေး ရေးပေးထားပါတယ်နော် .. .. အရက်သောက်တယ်ဆိုတာ အနည်းငယ် တစ်ခါတစ်ရံ သောက်တာမျိုးက ကျန်းမာရေးအပေါ် ပြင်းထန်စွာ သက်ရောက်မှုမရှိနိုင်ပေမယ့် အရက်ကို အလွန်အကျွံသောက်သုံးခြင်းက ကျန်းမာရေးကို ဆိုးဝါးစွာထိခိုက်စေပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အရက်သောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားတတ်တဲ့ ရောဂါများအကြောင်းကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ .. .. (ဗမာ၊ ကချင်၊...

ဒီတစ်ပတ်မှာတော့.. "မကူးစက်နိုင်သော ရောဂါများကို ကာကွယ်ရန်..." အကြောင်းလေး ရေးပေးထားပါတယ်နော် .. .. မကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါဆိုတာ … နှလုံးရောဂါ၊ လေဖြတ်ခြင်း၊ ကင်ဆာရောဂါ နှင့် ဆီးချိုရောဂါ စတဲ့ ရောဂါတွေကို ဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို မကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါတွေကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ဘယ်လိုနေထိုင်ရမယ် ဘာတွေလုပ်ဆောင်ရမယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းရာလေးတွေကို တိုင်းရင်းသား ဘာသာအစုံ နဲ့ နားလည်ရလွယ်အောင်...

ဒီတစ်ပတ်မှာတော့.."အပူဒဏ်အန္တရာယ်မှ ကာကွယ်ရန်..." အကြောင်းလေး ရေးပေးထားပါတယ်။.... အခုလိုရာသီဥတုမျိုးမှာ အပူချိန်ဟာ အရမ်းကိုမြင့်မားနေတတ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အညာဒေသတွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသတွေမှာ နေ့ခင်းနေအပူချိန်ဟာ ပိုမိုမြင့်မားပါတယ်။ ဒီလို မြင့်မားတဲ့ အပူဒဏ်ကြောင့် မွေးကင်းစလေးတွေ၊ ကလေးငယ်တွေ၊ အသက်ကြီးရင့်သူတွေနဲ့ ရောဂါအခံရှိသူတွေအတွက် အပူဒဏ်ကို ပိုမိုခံစားရနိုင်ပြီး အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် နိုင်ငံအနှံ့မှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားမျိုးစုံအတွက် အပူဒဏ်အန္တရာယ်ကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် ဘယ်လိုနေထိုင်ရမယ်...

ဒီတစ်ခါတော့....အားလုံးစိတ်ဝင်စားအောင်... ဗမာလိုလေး အရင်ဦးဆုံး ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်ဗျို့ ???? ကွကိုယ်ဖတ်ကြည့်ပြီး.... ကိုယ့်ရဲ့ ညီအကိုမောင်နှမ တိုင်းရင်းသားအားလုံး ဗဟုသုတရရှိစေဖို့ ပြန်လည်မျှဝေ (share ပေးကြဖို့) မေတ္တာရပ်ခံ အကူအညီတောင်းပါတယ်နော် ???? ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ တိုင်းရင်းသားဘာသာပြန် ကျန်းမာရေး ပညာပေးပိုစ့်လေးပါ....???? "ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးမှု မဖြစ်ပွားစေရန် ..." အကြောင်းလေး ရေးပေးထားပါတယ်။ .. .. အကျဥ်းချုပ်အားဖြင့်တော့.... ကျွန်တော်တို့တွေ နေ့စဉ် သတိမမူမိဘဲ မိမိကိုယ်မိမိ ရောဂါနာမည်တွေသတ်မှတ်ပြီး...