“မုတ်သုံရာသီတွင် အဖြစ်များသောရောဂါများအကြောင်း (Monsoon Diseases)” ခုလို မုတ်သုံရာသီကာလမှာ စိုစွတ်တဲ့ရာသီဥတု၊ မိုးသည်းထန်စွာရွာခြင်းနဲ့ လေထန်ခြင်းတို့ကြောင့် ကူးစက်ရောဂါအများအပြား ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ မိုးရာသီဟာ ပူပြင်းလှတဲ့အပူဒဏ်ကနေ သက်သာမှုပေးစွမ်းနိုင်သော်လည်း ပူထိုင်းစိုစွတ်မှုဟာ ပိုးမွှားများ ပေါက်ဖွားလာစေရန် ဖန်တီးပေးကာ ကူးစက်ရောဂါအမျိုးမျိုးကို ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ တိုးလာစေပါတယ်။ အဖြစ်များဆုံးရောဂါတွေကတော့ အရေပြားဓာတ်မတည့်ခြင်း၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေး၊ ငှက်ဖျားနဲ့ အခြားတုပ်ကွေးရောဂါတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ရိုးရှင်းသောကြိုတင်ကာကွယ်မှုများနဲ့...

တိုက်ဖွိုက် (သို့) အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါ အခုလို မိုးရာသီမှာ တိုက်ဖွိုက်လို့ခေါ်တဲ့ အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါဟာလည်း သတိထားဖို့ လိုအပ်တဲ့ ရောဂါတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါဟာ Salmonella typhi လို့ခေါ်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားပိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားတာဖြစ်ပြီး အဲဒီရောဂါပိုး ပါဝင်နေတဲ့ အစားအစာတွေ၊ ရေတွေကို စားသုံး၊ သောက်သုံးမိရာကနေ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ဒီ‌ရောဂါပိုးကို သယ်ဆောင်ထားတဲ့လူက...

"ငှက်ဖျားရောဂါ (Malaria)" အခုဆိုရင် မိုးဦးကျကာလရောက်ပြီဆိုတော့ ခြင်ပေါက်ပွားမှုကလည်း ပိုမိုများပြားလာတာကြောင့် ခြင်ကနေတစ်ဆင့် ကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါတွေကိုလည်း အထူးသတိထားဖို့ လိုအပ်တဲ့ကာလ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီနေ့မှာတော့ ခြင်ကနေ ကူးစက်တတ်တဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်တဲ့ ငှက်ဖျားရောဂါအကြောင်းကို ပြောပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ငှက်ဖျားရောဂါဟာ အများထင်နေကြသလို ငှက်ပျောသီးစားလို့၊ စိမ့်စမ်းရေသောက်လို့ ဖြစ်ရတာ မဟုတ်ပါဘူး။ plasmodium အမည်ရှိတဲ့...

ခုဆိုရင် မိုးဦးကျကာလလည်း ရောက်နေပြီဆိုတော့ ခြင်၊ ယင်၊ ကြွက်တွေ ပိုပေါများလာတဲ့အတွက် အဲဒီလို တိရစ္ဆာန်တွေကနေတစ်ဆင့် ကူးစက်တတ်တဲ့ရောဂါတွေကို အထူးသတိထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အခုကတော့ မိုးရာသီမှာ အထူးသတိထားရမယ့် ကြွက်ရဲ့သေးကနေတစ်ဆင့် ကူးစက်တတ်တဲ့ Leptospirosis ဆိုတဲ့ ရောဂါအကြောင်း ပြောပြပေးသွားမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါကတော့ လူတွေမှာတင်မကဘဲ တိရစ္ဆာန်တွေမှာပါ ကူးစက်တတ်တဲ့ရောဂါ...

ကိုမောင်တစ်ယောက် တောထဲ ထင်းခုတ်သွားပြီး သိပ်မကြာဘူး ဖျားပါတော့တယ်။ မိုးကလည်း စပြီး တဖြိုက်နှစ်ဖြိုက်ရွာနေတော့ မိုးမိလို့ ဖြစ်တယ်ပဲထင်ပြီး အစပိုင်း ပေါ့ပေါ့လျော့လျော့နေမိတာ....တဖြေးဖြေးနဲ့ အဖျားတွေ ကြီးလာရင်း အိပ်ရာထဲ လဲပါလေရော... ကိုယ်ကလည်း ခြစ်ခြစ်တောက်ပူပြီး တစ်ကိုယ်လုံး ကိုင်ရိုက်ထားသလို နာနေတယ်။ ခေါင်းထဲလည်း ထိုးကိုက်နေပြီး လည်ပင်းမှာတောင် အကျိတ်လေးတွေ ထွက်နေသလိုပဲ။ ဆေးမြီးတိုလေးတွေနဲ့...

"ထူးခြားတဲ့...ခရုဖျား (Schistosomiasis)" ဒီနေ့မှာတော့ မိုးရာသီကာလအတွင်း ကူးစက်ပျံ့ပွားမှုများတတ်တဲ့ ခရုဖျားဆိုတဲ့ Schistosomiasis ရောဂါအကြောင်းလေးကို ဗဟုသုတအနေနဲ့ ပြောပြပေးသွားမှာပါ... ဦးစွာအနေနဲ့....ခရုလေးတွေဟာ (ကျန်းမာရေးအရ) မိကျောင်းတို့၊ ငါးမန်းတို့ထက်ကို ကြောက်စရာကောင်းတယ်ဆိုတာရော သိကြပါရဲ့လား ??? ပျမ်းမျှအားဖြင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ တစ်နှစ်ကို ငါးမန်းကိုက်ခံရလို့ သေဆုံးသူ ၆ ယောက်ခန့်ပဲ ရှိပြီး၊ မိကျောင်းကိုက်လို့ သေဆုံးသူဟာ...

“နာတာရှည်ကိုဗစ် (Long COVID) (သို့မဟုတ်)ကိုဗစ်နောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာများ (Post-COVID-19 conditions)” ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးလို့ သုံးလကျော်ကြာလာတာတောင် နေလို့မကောင်းသေးဘူး….အသက်ရှူမဝသလိုဖြစ်ပြီး နုံးခွေနေတယ်၊ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးတာ တစ်လကျော်နေပြီ…ချောင်းကဆိုးနေတုန်းပဲ စတဲ့လက္ခဏာတွေရဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းကတော့ နာတာရှည်ကိုဗစ် (Long COVID) ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကိုဗစ် (၁၉) ကူးစက်ခံရသူ အများစုဟာ ရက်ပိုင်းအတွင်း ပြန်လည်နေကောင်းသွားတတ်ကြပြီး၊ တချို့ကတော့ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အကြာမှာ...

"ကင်းကိုက်ခြင်း" မိုးတွေရွာ၊ လေမုန်တိုင်း‌တွေတိုက်ပြီး လူတွေ ဘေးလွတ်ရာရှောင်သလို တိရစ္ဆာန်တွေကလည်း ဘေးလွတ်ရာ ရှောင်ရှားကြရတော့ လူနေအိမ်‌ခြံတွေ၊ အပျက်အစီးအပုံတွေထဲမှာ မြွေ၊ ကင်းတွေနဲ့ တိုးမိလို့ အန္တရာယ်ဖြစ်တာမျိုးတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် ကင်းကိုက်ခံရရင် ဘယ်လိုတွေ လုပ်ဆောင်ရမယ်ဆိုတာ ပညာပေးဆောင်းပါးလေး ရေးသားလိုက်ပါတယ်။ .. .. ကင်းခြေများ (Centipede) ကင်းခြေများဟာ အဆိပ်ရှိတဲ့ အသားစားသတ္တဝါပါ။ သားကောင်ဖြစ်တဲ့...