Cosmos

ကျွန်မတို့ဘဝမှာ ဘယ်သူမဆို စိတ်ထိခိုက်နာကျင်စရာ အတွေ့အကြုံတွေ ကြုံဖူးကြပါတယ်။ ဒီလို နာကျင်စရာ ခံစားချက်တွေဟာ တစ်ခါတလေမှာ ကိုယ်တိုင်တင်မကဘဲ ကိုယ့်ရဲ့သားသမီး၊ မြေးမြစ်တွေအထိတောင် လက်ဆင့်ကမ်း သက်ရောက်သွားတတ်တာမျိုး ရှိပါတယ်။ ဒါကိုပဲ မျိးရိုးစဥ်ဆက် လက်ဆင့့်ကမ်း စိတ်ဒဏ်ရာ (Intergenerational Trauma) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ရိုးရိုးလေးပြောရရင် မိဘ၊...

ကျွန်မဟာ ကလေးအမေဖြစ်လာမှ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သတိထားမိတဲ့ မကောင်းတဲ့အချက်တစ်ချက် တွေ့လာရပါတယ်။ အဲဒါကတော့ public health မှာ တာဝန်ထမ်ဆောင်စဥ်ကာလမှာရော၊ ဒီကာလအတောအတွင်း မြေပြင်မှာ Health care ပေးစဥ်အချိန်မှာရော… ကလေးလေးတွေ (အထူးသဖြင့် ငါးနှစ်အောက်ကလေးလေးတွေ) မရူနိုင်မကယ်နိုင်ဖြစ်မှ ဆေးခန်းရောက်လာရင် ကလေးအတွက် စိတ်ပူတဲ့ဇောနဲ့ မိဘ (အထူးသဖြင့်)...

‎စိုးရိမ်စိတ်လွန်ကဲလာရင်… ‎(၁) စိုးရိမ်စိတ်ကို လက်ခံတာ‎(၂) စိုးရိမ်စိတ်ကို ခပ်ဝေးဝေးမှ ကြည့်တာ‎(၃) အပြုသဘော ပြောဆိုလုပ်ဆောင်တာ‎(၄) အထက်ပါအတိုင်း ထပ်ပြန်တလဲလဲ လုပ်ဆောင်တာ၊ စိုးရိမ်စိတ်ရှိနေချိန် အပြုသဘောဆောင်တဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေဖြစ်နိုင်တာကို စောင့်ကြည့်တာ‎(၅) အကောင်းဆုံးကို မျှော်လင့်တာ ဆိုတဲ့ နည်းလမ်းအဆင့်ဆင့်နဲ့ စိုးရိမ်စိတ်ကို လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။ တယ်လီကျန်းမာ အခမဲ့အွန်လိုင်းဆေးခန်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ

မေး။ ကလေးငယ်တွေကို အစားအသောက် ဝါးကျွေးသင့်လား 🤔 ဖြေ။ ကလေးငယ်တွေကို မိမိတို့ရဲ့ပါးစပ်နဲ့ဝါးပြီး ခွံ့ကျွေးတာဟာ အလွန်အန္တရာယ်များတဲ့ အပြုအမူတစ်ခုပါ။ အချို့မိဘဘိုးဘွားတွေက ကလေးတွေ အစာကြေလွယ်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် အစာစားရန် လွယ်ကူစေဖို့လို့ ယူဆပြီး ဒီလိုဝါးကျွေးတတ်ကြပါတယ်။ ဒါဟာ ကျန်းမာရေးရှုထောင့်ကကြည့်ရင် လုံးဝ လုံးဝ ရှောင်ရှားသင့်တဲ့ အလေ့အကျင့်တစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။…… မေး။...

Trypophobia ဆိုတာ အပေါက်တွေအများကြီး တစ်နေရာတည်းမှာ စုနေတဲ့ပုံစံတွေကို မြင်တဲ့အခါ စိတ်ထဲမှာ မအီမသာဖြစ်တာ၊ ကြောက်တာ၊ ရွံတာ၊ စိတ်တိုတာ၊ အသည်းယားတာမျိုး ဖြစ်တတ်တဲ့ စိတ်ဝေဒနာတစ်မျိုးပါ။ ဒါဟာ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ ရောဂါတစ်ခုတော့ မဟုတ်သေးပေမယ့် လူတော်တော်များများမှာ ဖြစ်တတ်တာကိုတော့ သတိထားမိကြမှာပါ။…… ရိုးရိုးရှင်းရှင်းပြောရရင် Trypophobia ဆိုတာ သေးငယ်တဲ့...

သင်စားနေတဲ့ အစားအသောက်တွေက စိတ်ခံစားချက်ကို သက်ရောက်နိုင်တယ်ဆိုတာ သိပါသလား။ စိတ်ဖိစီးမှုက‌ရော ဝမ်းဗိုက်ကို ဘယ်လို လှုပ်ခတ်စေနိုင်တယ်ဆိုတာ သိကြပါလား။ အစာအိမ်အူလမ်းကြောင်းနဲ့ ဦးနှောက်အာရုံကြောတွေဟာ အပြန်အလှန် သက်ရောက်မှုရှိပါတယ်။ ဒီလိုချိတ်ဆက်မှုကို Gut-Brain Axis လို့ ခေါ်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ နှစ်လမ်းသွားလမ်းမကြီးလို အသွားအပြန် ချိတ်ဆက်မှု လုပ်နေကြတာပါ။ ဆိုလိုတာကတော့ အစာအိမ်အူလမ်းကြောင်းမှာ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့...

ပြင်းထန်စိတ်ဖိစီးမှုဒဏ်သင့်ဝေဒနာ (Post-Traumatic Stress Disorder) ခံစားနေရပါက စိတ်ကျန်းမာရေးအထူးကုဆရာဝန်နဲ့ ပြသ၍ ဆွေးနွေးကုသမှုခံယူသင့်ပြီး ▪️မိသားစု▪️သူငယ်ချင်းနှင့်▪️ပတ်ဝန်းကျင်အသိုင်းအဝိုင်း၏ဖေးမကူညီမှုများ (Social support) ကိုလည်း လိုအပ်ပါတယ်။ တယ်လီကျန်းမာ အခမဲ့အွန်လိုင်းဆေးခန်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ

မေး။ Dexa (ဒက်ခ်ဆာ) ကို စားဝင်အိပ်ပျော်ဖို့ ခဏခဏ သောက်ဖြစ်နေတယ်။ ဈေးလည်းသက်သာ၊ ဝယ်ရလည်းလွယ်တာမို့ အမြဲလိုသောက်ဖို့ သင့်တော်ပါသလား။ ဖြေ။ Dexamethasone (ဒက်ခ်ဆာမီသာဇုမ်း) ဟာ Steroid (စတီးရွိုက်) အုပ်စုဝင် ဆေးဝါးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအုပ်စုထဲမှာ အခြားအသုံးများတဲ့ ဆေးတစ်မျိုးကတော့ Prednisolone (ပရက်ဒနီဆိုလုမ်း) လို့လည်း ခေါ်ပါတယ်။...