လေယာဉ်စီးချိန် နားအူခြင်း (Airplane ear)
လေယာဉ်စီးတဲ့ချိန် နားအူတာ (Airplane ear) ကိုတော့ လူတော်တော်များများ တွေ့ကြုံဖူးကြမှာပါ။ ကိုယ့်ရဲ့ နားစည်နဲ့ ပြင်ပလေထုကြားမှာ လေထုဖိအားမညီမျှတာကြောင့် နားမှာ နားအူသလို၊ နားပိတ်သလို ခံစားရတာကို ဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်။ Airplane ear ဆိုတဲ့အတိုင်း ဘယ်အချိန်မှာဖြစ်တတ်သလဲဆိုရင် လေယာဥ်စီးတဲ့အချိန်ပါ။ အထူးသဖြင့် လေယာဥ် တက်သွားတဲ့အချိန်နဲ့ လေယာဥ်ဆင်းသက်တဲ့အခါတွေမှာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
.
Airplane ear မှာ ခံစားရနိုင်တဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့…
– နားထဲမှာ မသက်မသာ၊ နာနာကျင်ကျင် ခံစားရတာ
– နားအူသလို၊ နားပိတ်သလို ခံစားရတာ
– အသံတွေကို သဲသဲကွဲကွဲ မကြားရတာတွေ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။
.
ဒါ့ထက်ဆိုးလာရင်တော့
– တော်တော်လေး နာနာကျင်ကျင် ခံစားရတာ
– နားထဲမှာ ဖိအားမြင့်တက်လာတာ
– အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အသံတွေကို မကြားရတော့တာ
– နားအူတာ
– ချာချာလည်အောင် ခေါင်းမူးနေတာ
– နားထဲက သွေးယိုတာ အစရှိတာတွေအထိ တစ်ခါတစ်ရံမှာ လက္ခဏာ ပြင်းထန်နိုင်ပါတယ်။
..
..
ဘာကြောင့် လေယာဥ်စီးချိန် နားအူရသလဲ ?
ပုံမှန်ဆိုရင် နှာခေါင်းနဲ့ လည်ချောင်းပြွန်ကို အလယ်နားနဲ့ ဆက်ပေးထားတဲ့ Eustachian tube ဆိုတဲ့ ပြွန်လေး ရှိပါတယ်။
အဲ့ဒီပြွန်လေးက အလယ်နားနဲ့ ပြင်ပလေထုကို ဖိအားညီနေအောင် အဖွင့်အပိတ်လုပ်ပြီး ထိန်းညှိပေးပါတယ်။
ဒီလို ဖိအားညီနေမှသာလျှင် အသံတွေကို ကောင်းကောင်းကြားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
လေယာဥ်ဆင်း/ လေယာဉ်တက်တဲ့ အခါမျိုးတွေမှာဆိုရင် လေထုဖိအားက မြန်မြန်ဆန်ဆန် ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။
ဒါကြောင့် Eustachian tube အတွက် နားနဲ့ပြင်ပလေထုကြားမှာရှိတဲ့ လေထုဖိအားကို အပွင့်အပိတ်လုပ်ပြီး ညီမျှအောင် မထိန်းနိုင်တော့တာကြောင့် ဖိအားမညီမျှတော့ဘဲ နားပိတ်တာ၊ နားအူတာ ခံစားရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
တံတွေးမျိုချတာ (ဒါမှမဟုတ်) သန်းဝေတဲ့အချိန်မှာသာ Eustachian tube ဟာ ပွင့်သွားပြီး အလယ်နားနဲ့ ပြင်ပလေထုရဲ့ ဖိအားတွေတူညီသွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
..
..
ဒီလို နားအူ၊ နားပိတ်တာမျိုးဟာ….
– လေယာဥ်အတက်အဆင်း လုပ်တဲ့အချိန်တွေ လေယာဥ်ပေါ်မှာ အိပ်နေတဲ့အခါ
– ရေငုပ်တဲ့အခါ
– အောက်ဆီဂျင်ဖန်ပေါင်းချောင်တွေနဲ့ အောက်ဆီဂျင်ရှူရတဲ့အခါ
– ပေါက်ကွဲသံကြီးတွေ ကြားလိုက်ရတဲ့အခါမျိုးတွေမှာလည်း ခံစားရတတ်ပါတယ်။
– တစ်ခါတစ်ရံမှာတော့ ဓာတ်လှေကားစီးတဲ့အခါ၊ တောင်အမြင့်ကြီးတွေကို ကားမောင်းတက်တဲ့အခါမျိုးတွေမှာလည်း ခံစားရနိုင်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် Eustachian tube သေးတဲ့သူတွေ ဥပမာ – မွေးကင်းစကလေးတွေနဲ့ လမ်းလျှောက်တတ်ခါစ အရွယ်ကလေးတွေမှာ…
– အအေးမိတဲ့အခါ
– ထိပ်ကပ်နာ ဖြစ်တာ
– ဓာတ်မတည့်လို့ နှာခေါင်းရောင်ရမ်းတာ
– အလယ်နား ပိုးဝင်တာ…….စတာတွေမှာ ဒီလို နားအူ၊ နားပိတ်တာတွေ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။
..
..
ဒါဆိုရင် လေယာဥ်စီးတဲ့အခါ နားအူ၊ နားပိတ်တာမျိုးမဖြစ်ဖို့ ဘာတွေ လုပ်ဆောင်သင့်သလဲ ?
လေယာဥ်အတက်အဆင်းတွေမှာ တံတွေးမျိုချတာ၊ သကြားလုံးငုံတာ ပီကေ၀ါးတာတွေ လုပ်ပေးပါ။ ဒါမှသာလျှင် Eustachian tube ပွင့်သွားပြီး နားနဲ့ပြင်ပလေထုကြား ဖိအားညီသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အထူးသဖြင့် လေယာဥ်ဆင်းတဲ့အချိန်တွေမှာ နှာခေါင်းကို လက်နဲ့ညှစ်၊ ပါးစပ်ကို ပိတ်ထားကြည့်ပြီး ပူဖောင်းမှုတ်သလို မှုတ်ကြည့်ပါ။
လေယာဥ်အတက်အဆင်းတွေမှာ မအိပ်ပါနဲ့။
အကယ်၍ ကိုယ်ဟာ အအေးမိနေတယ်၊ ထိပ်ကပ်နာဖြစ်နေတယ်၊ နှာပိတ်နေတယ်၊ နားပိုးဝင်ထားတယ်ဆိုရင် အဲ့ဒီအချိန်တွေမှာ လေယာဥ်မစီးပါနဲ့။ မဖြစ်မနေ စီးဖို့လိုတယ်ဆိုရင် nasal spray လေး ဆောင်သွားပါ။
.
ကလေးတွေနဲ့အတူတူ လေယာဥ်စီးရတော့မယ်ဆိုရင်…
နို့စို့အရွယ်ကလေးတွေဆိုရင် သူတို့ကို နို့ဘူးပေးစို့ထားပါ။ အသက် ၄-၅ နှစ် အရွယ်ကလေးတွေဆိုရင် တံတွေးမျိုချဖို့၊ သကြားလုံးငုံဖို့ သင်ပေးပါ။
*** အကယ်၍ နောက်ထပ်ရက်ရှည်ကြာတဲ့ထိ မသက်သာဘူးဆိုရင်တော့ မပေါ့ဆဘဲ ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးဖို့ အကြံပြုပါရစေ ***
လေယာဥ်စီးပြီး မကြာခဏ ခရီးသွားလာနေရတဲ့သူတွေလည်း ထိုက်သင့်သလောက် ဗဟုသုတ တွေရသွားပြီလို့ထင်ပါတယ်…။
Reference – https://www.mayoclinic.org/…/symptoms-causes/syc-20351701
NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ
တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှ အခမဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်
* ပိတ်ရက်မရှိပါ *
ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက်( https://m.me/telehealthmm )ကို နှိပ်ပါ
( နေ့စဥ် မနက် ၈နာရီမှ ည၁၀နာရီအထိ )
#nugmoh#telehealth#telemedicine
#teleconsultation#တယ်လီကျန်းမာ
Ministry of Health,
National Unity Government.
Published on: 5 April 2023
Last updated: 5 April 2023