” ခြေသည်းလက်သည်းမှိုစွဲခြင်း “
ခြေသည်းလက်သည်းမှိုစွဲတာဟာ အဖြစ်များတဲ့ပြဿနာတစ်ခုပါ။ ဘက်တီးရီးယားနဲ့အတူ မှိုကလည်းလူ့ခန္ဓာကိုယ်တိုင်းမှာ ကပ်တွယ်ပါရှိနေပြီး ပုံမှန်အတိုင်းဆိုရင်တော့ အန္တရာယ်မပေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တစ်နေရာတည်းမှာ အများကြီးစုလာရင်တော့ ဒုက္ခပေးပါတော့တယ်။
လက်သည်းခြေသည်းမှာ မှိုစွဲတာကို ဆေးပညာအရတော့ ‘Onychomycosis’လို့ ခေါ်ပါတယ်။
မှိုက လက်သည်းခြေသည်းရဲ့အထဲ ၊ အောက် (သို့) အပေါ်မှာ စုပုံလာလို့ပါ။ မှိုတွေက ပူနွေးစိုစွတ်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အပေါက်များကြပါတယ်။ ခြေသည်းနဲ့လက်သည်းဆို ခြေသည်းမှာ ပိုအဖြစ်များကြပါတယ်။
– ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်မှာ နဂိုရှိပြီးသားမှိုတွေ များစွာစုလာ (သို့) ပေါက်လာတာ
– သူများဆီက မှိုကူးတာ
– ရှုးဖိနပ်အဝတ်များတာ
– ခြေသည်းလက်သည်း အလှပြင်တဲ့နေရာတွေက အသုံးပြုတဲ့ပစ္စည်းတွေကတစ်ဆင့် ကူးတာ
– လက်သည်းညှပ် ခြေသည်းညှပ်တွေကတဆင့် ကူးတာ…ဒီလိုနည်းလမ်းတွေနဲ့ ရောဂါဖြစ်ပွားကူးစက်နိုင်ပါတယ်။
.
.
ဘယ်လိုလူတွေမှာ ပိုအဖြစ်များနိုင်သလဲ?
ဆီးချိုရှိသူများ
သွေးလည်ပတ်မှု မကောင်းသူများ
အသက်၆၅နှစ်အထက်
ခြေသည်းတု လက်သည်းတု တပ်ဆင်သူများ
အများပိုင်ရေကူးကန် အသုံးပြုသူများ
လက်သည်းခြေသည်း ဒဏ်ရာရသူများ
ရေအထိများသူများ
လက်အိတ်ခြေအိတ် အမြဲဝတ်သူများ
ကိုယ်ခံအားနည်းသူများ
အမျိုးသားနဲ့အမျိုးသမီးမှာ အမျိုးသားတွေက ပိုအဖြစ်များကြပါတယ်။ ကလေးနဲ့လူကြီးမှာလည်း လူကြီးတွေက ပိုအဖြစ်များကြပါတယ်။
.
.
ခြေသည်းလက်သည်းမှိုစွဲခြင်းရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ?
ပထမဖြစ်ဖြစ်ချင်းဆို ခြေသည်းလက်သည်းအောက်မှာ အဖြူ(သို့)အဝါကွက်လေးတွေ တွေ့ရပါတယ်
ကြာလာရင် လက်သည်းခြေသည်းတစ်ခုလုံး အဖြူ ၊ အဝါ ၊ အစိမ်းရောင် (သို့) အမဲရောင်ပြောင်းသွားပါတယ်
ခြေသည်းလက်သည်းဟာ ထူလာပြီး ညှပ်ဖို့ခက်လာတတ်ပါတယ်
တဖြည်းဖြည်းလန်လာပြီး အသားမှ ကွာစပြုလာပါတယ်
ခြေသည်းလက်သည်း တုံးလာတာ
အနံ့အသက် မကောင်းတာမျိုးတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်
လက္ခဏာတွေက ကိုယ်ဘယ်လိုမှိုအများအစား ကူးစက်တယ်ဆိုတာပေါ်မူတည်ပြီး အမျိုးမျိုးပြောင်းနိုင်ပါတယ်။ အစမှာမပြင်းထန်ပေမယ့် တစ်ချို့ခြေချောင်းလေးတွေမှာ မှိုစွဲတာပြင်းထန်ရင် လမ်းမလျှောက်နိုင်တဲ့ထိ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
.
.
မှိုစွဲခြင်းအမျိုးအစားများ
ခြေသည်းလက်သည်းအဖျားပိုင်း မှိုစွဲခြင်း
အဖြစ်အများဆုံးဖြစ်ပြီး ခြေသည်းလက်သည်းထိပ်လေးမှာ ချွန်ချွန်ကြမ်းကြမ်းပုံလေး ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ ခြေသည်းလက်သည်းပေါ်မှာလည်း အဖြူစင်းတွေ တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ခြေသည်းလက်သည်းအပါအဝင် အောက်အရေပြားပါ ကူးစက်တတ်ပါတယ်။
.
ခြေသည်းလက်သည်းအပေါ်ယံလွှာ မှိုစွဲခြင်း
ခြေသည်းမှာ အများဆုံးဖြစ်တာပါ။ အပေါ်ယံလွှာကို တိုက်ခိုက်ပြီး ခြေသည်းပေါ်မှာ အဖြူကွက်လေးတွေတွေ့ရပါတယ်။ နောက်ပိုင်း ခြေသည်းတစ်ခုလုံးပျံ့သွားပြီး ခြေသည်းလန်သွားတတ်ပါတယ်။
.
ခြေသည်းလက်သည်းအရင်းပိုင်း မှိုစွဲခြင်း
ခြေသည်းလက်သည်းအရင်းပိုင်းမှာ အဝါကွက်လေးတွေ စပြီးပေါ်တတ်ပါတယ်။ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ တစ်ခုလုံးပျံ့သွားပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားနည်းတဲ့သူတွေမှာ အဖြစ်များပြီး ဒဏ်ရာရတာကနေလည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
.
Candida yeats ကြောင့်ဖြစ်သောမှိုစွဲခြင်း
နဂိုဒဏ်ရာရ (သို့) ပိုးတစ်ခုခုဝင်နေတဲ့ခြေသည်းလက်သည်းကို Candidaလို့ခေါ်တဲ့ မှိုတစ်မျိုးကူးစက်လို့ဖြစ်တာပါ။ လက်သည်းမှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ ရေထဲလက်ခဏခဏနှစ်ဆေးရသူတွေမှာ ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။
.
.
ဘယ်လိုကုသကြမလဲ?
မိမိမှာ လက်သည်းခြေသည်းမှိုစွဲတယ်လို့ သံသယရှိရင် ဆရာဝန်နှင့်ပြသပါ။ မြန်မြန်မပျောက်ပါ။ ရေရှည်ကုသရပါမယ်။
နောက်ဆက်တွဲ ဘာတွေဖြစ်နိုင်လဲ?
မကုသဘဲ တစ်နှစ်နဲ့အထက်ဖြစ်နေသူတွေက နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေအနေနဲ့
– မှိုခဏခဏပြန်ဖြစ်တာ
– လက်သည်းခွံ လုံးဝကျွတ်သွားတာ ၊ အရောင်လုံးဝပြောင်းသွားတာ
– ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့တခြားနေရာတွေပါ မှိုကူးသွားတာမျိုးတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်
*** ဆီးချိုရောဂါရှိတဲ့သူတွေ မှိုစွဲရင် ပိုသတိထားသင့်ပါတယ်။ အရေပြားပါ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကူးစက်တတ်ပါတယ် ***
.
.
မှိုမစွဲအောင် ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲ?
• လက်နဲ့ ခြေထောက်ကို ပုံမှန်ဆေးပါ။ ဆပ်ပြာအသုံးပြုပြီး လက်သည်းကြား ခြေသည်းကြားပါမကျန် ဆေးပါ။
• လက်သည်းခြေသည်း ပုံမှန်ညှပ်ပါ
• ခြေဖဝါးချွေးထွက်များရင် ခြေအိတ်ကို တစ်ရက်တစ်ကြိမ် (သို့) နှစ်ကြိမ်လဲပေးပါ။ ဖြစ်နိုင်ရင် ရှုးဖိနပ်ပါချွတ်ပြီး ချွေးတိတ်တဲ့အထိ အခြောက်ခံပေးပါ။
• ရှုးဖိနပ်အဟောင်းများကို မသန့်စင်ရသေးဘဲ မဝတ်ပါနဲ့
• ခြေသည်းညှပ် လက်သည်းညှပ်ကို မိမိတစ်ဦးတည်းအတွက် ခွဲသုံးပါ
• မိသားစုထဲမှာမှိုစွဲနေသူတွေရှိရင် ပစ္စည်းတွေမျှမသုံးပါနဲ့
References –
https://www.healthline.com/health/fungal-nail-infection
https://www.webmd.com/skin…/fungal-nail-infections
NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ
တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှ အခမဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***
ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက်( https://m.me/telehealthmm )ကို နှိပ်ပါ
( နေ့စဥ် မနက် ၈နာရီမှ ည၁၀နာရီအထိ )
#nugmoh#telehealth#telemedicine
#teleconsultation#တယ်လီကျန်းမာ
#onychomycosis#လက်သည်းမှိုစွဲခြင်း
Ministry of Health,
National Unity Government.
Published on: 4 January 2023
Last Updated: 4 January 2023