ငလျင်ကြီးလိုမျိုး အပြင်းအထန် တုန်လှုပ်မှုတွေ ဖြစ်ပြီးတဲ့နောက်မှာ ကလေးငယ်တွေ စကားမပြောနိုင်တော့တာက တကယ်ဖြစ်တတ်တဲ့ အခြေအနေတစ်ခုပါပဲဒါကို "စိတ်ဒဏ်ရာကြောင့် စကားမပြောနိုင်ခြင်း (Traumatic Mutism)" လို့ ခေါ်ကြပါတယ်။အခုကတော့ ငလျင်ပြီးနောက်ဖြစ်တာမို့ "Post-earthquake Mutism " လို့ သတ်မှတ်ပါတယ် ။ ဒီ Topic ဟာ ကျွန်မ...

"ကလေးငယ်များနှင့် ငလျင်ကြောက်စိတ်" စိတ်မချမ်းမြေ့စရာ ငလျင်သတင်းတွေနဲ့ အတူ ကျွန်မတို့ဟာ မိနစ်တိုင်းစက္ကန့်တိုင်းနီးပါး စိတ်မသက်မသာဖြစ်မှုကို ခံစားနေကြရပါတယ်။ ရှင်သန်သူတွေမှာလည်း ရှင်သန်သူအလျောက် ၊ ငလျင်ဒဏ်မခံလိုက်ရပေမယ့် တက်လာတဲ့သတင်းတွေဖတ်ပြီး ကိုယ်သာ အဲ့နေရာမှာဆိုရင်စတဲ့ ကိုယ်ချင်းစာစိတ်တွေကြောင့် ရင်မောနေသူတွေဟာလည်း ဒီနိုင်ငံမှာ လူလာဖြစ်ရတာ ကံဆိုးလှချည်ရဲ့လို့ပင် မငြီးငြူနိုင်တော့လောက်အောင် ဝေဒနာမီးဟာ ကူးစက်မြန်ပါတယ် ။ ပြိုကျသွားတဲ့...

ငလျင်ဘေးအပြီးမှာ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူတွေ ခံစားရတတ်တဲ့ survivor guilt ဆိုတာဟာ အလွန်ကိုမှ ပင်ပန်းခက်ခဲလှတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အခြေအနေတစ်ခုပါ။  တကယ်တော့ ငလျင်ကပ်ဘေးရယ်လို့မှ မဟုတ်ပါဘူး ကျွန်မတို့တစ်နိုင်လုံးအတိုင်းအတာနဲ့ကတော့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ၊ စစ်ပွဲတွေ ၊ တိုက်ခိုက်မှုတွေ စတဲ့ အဖြစ်အပျက်ဆိုးတွေကနေ ရှင်ကျန်ခဲ့ရသူတွေမှာလည်း ဒီ survivor guilt ကို...

ဒီနေ့ဆိုရင် ငလျင်ကြီးပြီး ၅ ရက် မြောက်ပါ။ ၇.၇ အားနဲ့ ငလျင်ကြီးကတော့ လှုပ်လို့ပြီးသွားပေမယ့် ကျွန်မတို့အများစုကတော့ ကိုယ်ရော စိတ်ပါ ရိုက်ခတ်မှုတွေ ရှိနေတုန်း ဖြစ်နေကြမှာပါ။ တယ်လီကျန်းမာမှာ ရှိတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမတွေကလည်း ငလျင်နောက်ဆက်တွဲ ကိုယ်ကျန်းမာရေး စိတ်ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေ ကုသ တိုင်ပင်ပေးဖို့...

ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် လိုက်နာရန် ဆေးလိပ်နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး ရှောင်ကြဉ်ပါ။ ဆေးခန်း ပုံမှန်ပြပါ။ တစ်ခုခုဖြစ်ပါက အကူအညီ ရှာဖွေပါ။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု ရှိပါစေ။ လိုအပ်သော ကာကွယ်ဆေးများ ထိုးနှံပါ။ တယ်လီကျန်းမာ အခမဲ့အွန်လိုင်းဆေးခန်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ

Crush Syndrome ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကို လေးပင်တဲ့အရာတစ်ခုခုနဲ့ ကြာရှည်ဖိမိတာ (ဥပမာ - ငလျင်ကြောင့် အဆောက်အအုံ အပျက်အစီးအောက် မြုပ်နေသူ၊ accident တစ်ခုခုကြောင့် ညှပ်နေသူ ၊ အလေးအပင်အောက် ပိမိပြီး ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုခုကြေမွနေသူ) ကြောင့် ကြွက်သားဆဲလ်တွေ ပျက်စီးပြီး အဆိပ်အတောက်ဓာတ်တွေ (ပိုတက်ဆီယမ်...

အခုအချိန်မှာ လူတိုင်းနီးပါး လိုအပ်နေတဲ့ PFA (Psychological First Aid) လို့ခေါ်တဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာရှေးဦးပြုစုနည်းလေးတွေကိုလည်း အကျဉ်းချုံးလေး မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ PFA ဆိုတာ တတ်ကျွမ်းနားလည်တဲ့ ပညာရှင်တွေပဲ လုပ်လို့ရတဲ့အရာမျိုး မဟုတ်ပါဘူးမည်သူမဆို PFA ပေးလို့ရပါတယ်ပညာရှင်များသာမကပဲ စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေ ၊ အရေးပေါ်ကယ်ရေးဝန်ထမ်းတွေအပြင် ပြည်သူလူထုအချင်းချင်း ပေးလို့ရပါသေးတယ် ။မှန်ကန်တဲ့နည်းလမ်းနဲ့...

◾️သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကြုံတွေ့ပြီး (၂၄) နာရီအတွင်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်သောလက္ခဏာများ စိတ်တင်းကျပ်ခြင်း၊ စိုးရိမ်စိတ်လွန်ကဲခြင်း၊ အလွန် အမင်း ထိတ်လန့်ခြင်း စကားမေးမရတော့ဘဲ ငေးငိုင်သွားခြင်း မိမိကြုံတွေ့ခဲ့ရသော အဖြစ်အပျက်များကို လက်မခံနိုင်၊ မယုံကြည်နိုင်ခြင်း ဂဏာမငြိမ်ခြင်း၊ စိတ်ရှုပ်ထွေးနေခြင်း ငိုကြွေးခြင်း လူအများနှင့်ရောနှောမနေတော့ဘဲ တသီးတခြားနေ လာခြင်း မိသားစုအတွင်း မိမိတစ်ဦးတည်း ရှင်သန်လွတ် မြောက်ခဲ့ရခြင်းအတွက် အပြစ်မကင်းသလို ခံစားရ ခြင်း…… ◾️သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကြုံတွေ့ပြီး ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်အတွင်း...