ဘလူးဘယ်ရီစားသုံးခြင်း၏ ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးများ
ဘလူးဘယ်ရီသီးတွေဟာ ချိုချိုချဉ်ချဉ်အရသာရှိပြီး လူသိများတဲ့အသီးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အရသာလည်းရှိတဲ့အပြင် ကယ်လိုရီပါဝင်နှုန်းလည်း နည်းတာကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း အထောက်အကူပြုပါတယ်။ ဒါဆို ဘလူးဘယ်ရီသီးစားသုံးခြင်းရဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုတဲ့အချက် ၁၀ ချက်ကို ဖတ်ကြည့်လိုက်ရအောင်….
…
…
(၁) ကယ်လိုရီပမာဏနည်းပြီး အာဟာရဓာတ် ကြွယ်ဝပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီမျိုးစိတ်တွေ အများအပြားရှိပေမယ့် တွေ့ရအများဆုံးကတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ စိုက်ပျိုးတဲ့ Highbush blueberries နဲ့ antioxidants ကြွယ်ဝတဲ့ Lowbush or wild blueberries တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီသီးတစ်ခွက်စာမှာ Vitamin C 24%, Vitamin K 36%, Manganese 25%, အမျှင်ဓာတ် 4 grams နဲ့ အခြားသောအာဟာရဓာတ်တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရေဓာတ် ၈၅% ခန့် ပါဝင်ပြီး ဘလူးဘယ်ရီတစ်ခွက်စာလုံးမှာ ကယ်လိုရီဓာတ် ၈၄ ခန့်နှင့် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် ၁၅ ဂရမ်ခန့် ပါဝင်ပါတယ်။
.
(၂) အရွယ်တင်နုပျိုစေတဲ့ antioxidant ဓာတ်တွေ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်ပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီသီးတွေမှာ flavonoids လို့ခေါ်တဲ့ antioxidant တွေ များစွာပါဝင်တာကြောင့် ဆဲလ်တွေပျက်စီးခြင်း၊ အသက်အရွယ်အိုမင်းခြင်းနဲ့ ကင်ဆာ စတဲ့ရောဂါများဖြစ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
.
(၃) အသက်အရွယ်ကြီးလာတဲ့အခါ ဖြစ်တဲ့ oxidative DNA damage (DNA ဆဲလ်ပျက်စီးခြင်း)ကို လျော့ကျစေပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီတွေဟာ antioxidant ကြွယ်ဝစွာပါဝင်တဲ့အတွက် DNA ကိုပျက်စီးစေတဲ့အရာတွေကို ချေဖျက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ လေ့လာစမ်းသပ်ချက်အရ နေ့စဉ် ဘလူးဘယ်ရီနဲ့ ပန်းသီးရောဖျော်ထားတဲ့ ဖျော်ရည် ၁ လီတာခန့် ပုံမှန်သောက်သုံးတဲ့သူ ၁၆၈ ယောက်မှာ DNA damage ဟာ ၂၀% ခန့် လျော့ကျသွားတာ တွေ့ရပါတယ်။
.
(၄) သွေးထဲမှာရှိတဲ့ မကောင်းတဲ့ကိုလက်စထရော (LDL cholesterol) တွေ မပျက်စီးအောင်၊ ဓာတ်တိုးခြင်း (oxidize) မဖြစ်အောင်လည်း ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ LDL cholesterol တွေ ဓာတ်တိုးခြင်းဖြစ်လာတဲ့အခါ နှလုံးရောဂါများ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီသီးမှာပါဝင်တဲ့ antioxidant က oxidized LDL cholesterol တွေကို လျှော့ချပေးပြီး နှလုံးကျန်းမာရေးကောင်းမွန်စေပါတယ်။ အဝလွန်သူတွေမှာ နေ့စဉ် ဘလူးဘယ်ရီသီး ၅၀ ဂရမ်ခန့် စားသုံးတဲ့အခါ LDL cholesterol oxidation နှုန်း ၂၇% ခန့် နည်းသွားတာတွေ့ရပါတယ်။ နေ့တိုင်း ဘလူးဘယ်ရီ ၇၅ ဂရမ်ခန့် စားပေးခြင်းက LDL cholesterol oxidation ဖြစ်ခြင်းကို သိသိသာသာ လျှော့ချပေးပါတယ်။
.
(၅) သွေးပေါင်လည်းကျစေနိုင်တာကြောင့် နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ အများဆုံးရှိတဲ့ သွေးတိုးသမားတွေအတွက်လည်း အလွန်အထောက်အကူပြုပါတယ်။ နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ အဝလွန်သူတွေမှာ တစ်နေ့ ဘလူးဘယ်ရီ ၅၀ ဂရမ်ခန့် စားသုံးခြင်းဖြင့် သွေးပေါင်ချိန်ကို ၄% ကနေ ၆% ခန့် လျော့ကျစေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သွေးဆုံးပြီးအမျိုးသမီးတွေမှာလည်း တူညီတဲ့အကျိုးကျေးဇူးပေးတာ တွေ့ရပါတယ်။
.
(၆) သွေးပေါင်ကျစေပြီး မကောင်းတဲ့ LDL Cholesterol ကိုလည်း နည်းစေတာကြောင့် နှလုံးရောဂါဖြစ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီမှာ အဓိကပါဝင်တဲ့ antioxidant ဒြပ်ပေါင်းတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ anthocyanin ဓာတ်ကို ပမာဏများများစားသုံးသူတွေမှာ ပမာဏနည်းနည်းစားသူတွေထက် နှလုံးရုတ်တရက်ရပ်ခြင်း ( heart attack ) ဖြစ်နိုင်ခြေ ၃၂% ခန့် နည်းတာကို တွေ့ရပါတယ်။
.
(၇) ဦးနှောက်ရဲ့စွမ်းဆောင်ရည်ကို ထိန်းပေးပြီး မှတ်ဥာဏ်ကောင်းမွန်စေပါတယ်။ အသိမှတ်ဥာဏ် ချို့ယွင်းနေတဲ့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေကို နေ့တိုင်း ဘလူးဘယ်ရီဖျော်ရည် တိုက်ကြည့်တဲ့အခါ ဦးနှောက်စွမ်းဆောင်ရည် တိုးတက်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီနဲ့ စတော်ဘယ်ရီစားသုံးသူတွေဟာ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လို့ မှတ်ဥာဏ်ချို့ယွင်းတာကို သူများထက် ၂ နှစ်ခွဲခန့် နောက်ကျစေပါတယ်။
.
(၈) သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းပေးပါတယ်။ အခြားသီးနှံတွေနဲ့ယှဉ်လိုက်ရင် ဘလူးဘယ်ရီမှာ သကြားဓာတ်အနည်းငယ်သာ ပါဝင်တာကြောင့် သွေးတွင်းအင်ဆူလင်နဲ့ သကြားဓာတ်အပေါ် ကောင်းကျိုးများစွာ သက်ရောက်ပါတယ်။ နေ့စဉ် ဘလူးဘယ်ရီဖျော်ရည် ၂ ခွက်ခန့်သောက်သုံးခြင်းဟာ အင်ဆူလင်ရဲ့အာနိသင် (insulin sensitivity) ကို မြင့်စေပြီး အမျိုးအစား ၂ ဆီးချို (type 2 diabetes) ဖြစ်နိုင်ခြေကိုလည်း နည်းစေပါတယ်။
.
(၉) ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်းကို သက်သာစေပါတယ်။ ဘလူးဘယ်ရီတွေဟာ cranberry တွေလိုပဲ ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်း ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သက်သာစေနိုင်တယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။
.
(၁၀) ပြင်းထန်အားကစားများ လုပ်ပြီးနောက် ကြွက်သားများ နာကျင်ကိုက်ခဲခြင်းကို သက်သာစေပါတယ်။ Blueberry ဖြည့်စွက်ဆေးတွေဟာလည်း ရောင်ရမ်းခြင်းနဲ့ ကြွက်သားနာကျင်ခြင်းတွေကို ပြေလျော့စေနိုင်ပါတယ်။
…
…
မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ဘလူးဘယ်ရီသီးဟာ တောရောမြို့ပါမကျန် ဖောဖောသီသီ ဝယ်ယူလို့လွယ်တဲ့ အသီးအနှံအမျိုးအစားထဲ မပါဝင်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် ဈေးနှုန်းလည်း အတန်အသင့် မြင့်မားနိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဘလူးဘယ်ရီသီးနဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူး အတူတူလိုဖြစ်စေတဲ့ အခြားအသီးအနှံတွေဖြစ်တဲ့ နာနတ်သီး၊ ထောပတ်သီး၊ သရက်သီး အစရှိသဖြင့် တယ်လီကျန်းမာမှာ ဖော်ပြပြီးသား ရာသီစာအသီးအနှံတွေအကြောင်းကိုလည်း အောက်ပါအတိုင်း ထပ်မံဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်နော်…
- ရာသီစာ ထောပတ်သီးအကြောင်း
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် သင်္ဘောသီး စားလို့ရလား
- အုန်းစိမ်းရည်အကြောင်း
- နာနတ်သီးရဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးပြုပုံ
- ပင်မှည့်သီးနှင့် ကျန်းမာရေး
စိတ်ဝင်စားသူများ အပြာရောင်စာသားကိုနှိပ်၍ ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုလို့ ရပါတယ်။
Reference: ????
https:// www. healthline. com /nutrition/10-proven-benefits-of-blueberries#TOC_TITLE_HDR_12
❤️NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ ❤️
????တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့် အခမဲ့ (အခမဲ့) တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်။
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***
ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက် တယ်လီကျန်းမာ messenger ကို ဆက်သွယ်ပါ။
(နေ့စဥ် မနက် ၈ နာရီမှ ည ၁၀ နာရီအထိ)
Ministry of Health,
National Unity Government.