ဘာသာရေးအရ၊ လူမျိုးအရ နှစ်တိုင်း ဒီလိုချိန်ရောက်လာပြီဆို ရိုးရာမပျက် ဒီပါ၀လီပွဲကို ဆင်နွှဲကျင်းပနေကြ အချိန်လေးပါ။ ဟိန္ဒူဘာသာဝင်တွေ လုပ်တဲ့ပွဲဆိုပေမယ့်လည်း ခင်ရာမင်ရာ အိမ်နီးချင်းတွေ၊ သူငယ်ချင်းတွေကျွေးတဲ့ ဒီပါ၀လီမုန့်တွေကို အားလုံးစားဖူးကြမယ် ထင်ပါတယ်။
မုန့်လေးတွေက ချစ်စဖွယ်လေးနဲ့ ချိုချိုအီအီလေးတွေ ဖြစ်နေတာကြောင့် ကလေးရောလူကြီးပါ တစ်မျိုးပြီးတစ်မျိုးစီ စမ်းစားကြည့်ရတာလေးကိုက အရသာရှိနေတာ….
မုန့်အချိုတွေဆိုတော့ ဆရာ၀န်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေး အကြံပေးချက်တွေမှာ မစားသင့်၊ ရှောင်ပါ၊ လျှော့ပါတွေနဲ့ဆိုတော့ ဒီမုန့်လှလှလေးတွေကို ကျန်းမာရေးအရ စားလို့ရလား၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်အောင် ဘယ်လိုစားကြမလဲဆိုတာလေးကို ဒီတစ်ပတ်အကြံပြုပေးလိုပါတယ်။
(အကယ်၍ စာမူထဲမှာ လိုအပ်ချက်ရှိနေတာ ဒါမှမဟုတ် အတိအကျမဟုတ်ဘဲ လွဲနေတာတွေရှိရင် နားလည်ပေးပြီး ပြင်ပေးစေလိုပါတယ်)
…
…
ဒီပါ၀လီမုန့်တော်တော်များမှာ အချိုများတာကြောင့် ဆီးချိုရှိသူတွေဆို ဒီလိုချိန် “ဪ ငါနဲ့ မတည့်ပါဘူးလေ… ငါက နာတာရှည်ကြီးဖြစ်နေတာ” ဆိုပြီး စိတ်ဓာတ်ကျမိတဲ့သူတွေ ရှိနိုင်သလို၊ မွန်မြတ်တဲ့ ပွဲတော်မို့ ဒီမုန့်တွေစားတာ ဘာမှမဖြစ်ဘူးဆိုပြီး ဆီးချိုသွေးချိုကိုမေ့ထားပြီး အ၀ကြိတ်တဲ့လူနာတွေလည်း ရှိကြပါတယ်။
ဒီတော့ ဘယ်လိုစားကြမလဲ……
သကြားတွေပဲသုံးပြီး လုပ်ရတဲ့မုန့်အချိုတွေထက် နို့တို့ မလိုင်တို့ ပါတဲ့ အချိုပွဲတွေကို ရွေးချယ်နိုင်ပါတယ်။ (Sandesh, MIshit Doi, Kheer တို့ ကဲ့သို့ပါ)
လက်ဆောင်ပေးတဲ့အထဲ မုန့်အချိုကဲတာလေးတွေပဲ ပါတာဆိုရင်လည်း နို့၊ မြေပဲ၊ အခြားအစေ့အဆန်တွေနဲ့ ရောပြီးမှ မုန့်အချိုကို ချေထည့်ပြီး ကိုယ်တိုင်ပြင် ကိုယ်တိုင်ထွင် အချိုပွဲပုံစံ ပြုပြင်စားနိုင်ပါတယ်။
ဒါမှမဟုတ် မုန့်အချိုတွေထဲမှာ အစေ့အဆန်တွေ များတာတွေကို ရွေးချယ်စားနိုင်ပါတယ်။ အစေ့အဆန်တွေကို သကြားနဲ့ တွဲစားတဲ့အခါ ဂလူးကို့စ်ကို အူလမ်းကြောင်းမှစုပ်ယူမှုကို ပိုဖြည်းဖြည်းလုပ်တဲ့အတွက် သွေးတွင်းဆီးချို ဆောင့်တက်တာတွေကို အတန်အသင့် လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။
အိမ်မှာ ကိုယ်တိုင်လုပ်ဖြစ်တာဆိုရင်တော့ မိမိလိုသလောက် အချိုပမာဏကို ချင့်ချိန်ပြီး လုပ်နိုင်ပါတယ်။ အချိုကိုလျှော့ထည့်ပြီး အမွှေးအကြိုင်၊ သစ်ကြံပိုးခေါက်တို့ကို ပိုသုံးတာမျိုးပါ။
မုန့်အ၀ါလုံး လဒူတွေထဲမှာတော့ အစေ့အဆန်များများနဲ့ လုပ်ထားတဲ့ လဒူတွေကို ပိုရွေးပါ။
ဗာဒံကတ်တလီ၊ ဗာဒံဘာဖီ၊ ဘေဆံ (ကုလားပဲနဲ့လုပ်တဲ့) မုန့်တွေဆို သကြားအဓိကနဲ့လုပ်တာမဟုတ်ဘဲ အစေ့အဆန်တွေ၊ ပဲတွေ၊ နို့ထောပတ်တွေပါ မျှတအောင်ထည့်ရတာမို့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ပိုညီညွတ်ပါတယ်။
နောက်ပြီး မုန်လာဥနီဟာလ၀ါဆိုလည်း မုန်လာဥနီရဲ့ ဗီတာမင်တွေနဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း (antioxidants) တွေ ကြွယ်၀တာမို့ သိပ်ကောင်းတာပေါ့။ အလားတူပဲ အသီးအနှံတွေ၊ ဒိန်ချဥ်၊ ဘယ်ရီသီး၊ အစေ့အဆန်အမျိုးမျိုး၊ အုတ်ဂျုံ စတာတွေနဲ့ လုပ်တဲ့မုန့်တွေကလည်း အာဟာရတန်ဖိုး မြင့်မားပါသေးတယ်။
..
..
အခြားမုန့်အချိုတွေထဲက နာမည်ကြီး ဂျလေဘီတို့လို မုန့်မျိုးဆိုရင်တော့ အဆီနဲ့သကြားသာ များများပါပါတယ်။ ဒီလိုမုန့်တွေဆိုရင်တော့ စားတဲ့ပမာဏကို ချင့်ချိန်တာမျိုးလုပ်ပြီး စားနိုင်ပါတယ်။ စားတော့စား တစ်ကိုက်နှစ်ကိုက်သာ စားတာမျိုးပေါ့…
ဒီပါ၀လီမှာ အချိုပွဲအနေနဲ့ အသီးအနှံတွေ နို့တွေပိုသုံးပြီးလုပ်တာ၊ ပိုစားတာမျိုးကို ပိုရွေးချယ်ပေးပါ။ နောက်ပြီး ဖာလူဒါတို့ နို့အေးတို့ကိုလည်း အချိုမကဲအောင် လုပ်တာမျိုး၊ နို့ပိုသုံးပြီး နို့ဆီ၊ သကြား၊ ပျားရည် စတာတွေကို လျှော့နိုင်သလောက် လျှော့တာမျိုး လုပ်သင့်ပါတယ်။ ဂျင်းလက်ဖက်ရည်၊ ဂျင်း ရေနွေးကြမ်း၊ အခြား ရေနွေးကြမ်းအမျိုးမျိုး၊ မဆလာနို့၊ အစေ့အဆန်တွေများတဲ့ ဖျော်ရည်တွေ စတာတွေကလည်း ကောင်းမွန်တဲ့ ရွေးချယ်မှုတွေပါပဲ။
အေးခဲထားတဲ့အသီးအနှံတွေထက် လတ်ဆတ်တဲ့အသီးအနှံတွေကို မုန့်လုပ်ရာမှာ ပိုရွေးတာမျိုး လုပ်နိုင်ပါတယ်၊
သတ်သတ်လွတ် အသီးအရွက်၊ ပဲ၊ အသီးအနှံအသုပ် စတာမျိုးစုံကိုလည်း အချိုပွဲအနေနဲ့ လုပ်လို့ရနိုင်ပါတယ်။
နောက်ပြီး မုန့်တွေ တို့ထိတို့ထိစားပြီး ထမင်းလွတ် ဟင်းလွတ်တာမျိုးတွေကိုလည်း ရှောင်ကြဥ်ဖို့လိုပါတယ်။ အနပ်ကြီးကြီးနဲ့ ဗိုက်မပြည့်ထားရင် မုန့်အချိုတွေ အများကြီး ပိုစားဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အချိုပွဲတွေကို ဗိုက်ဆာနေတဲ့အချိန်မဟုတ်ဘဲ ဗိုက်ပြည့်နေတဲ့အချိန်စားတာ၊ ရေတစ်ခွက်သောက်ပြီးမှ စားတာမျိုး၊ တစ်ကိုက်ချင်းစီ ဖြည်းဖြည်းစားတာတွေကလည်း သတိထားလုပ်ဆောင်ရမယ့် အချက်လေးတွေပါပဲ။
…
…
ပြန်ချုပ်ပြောရရင်တော့ မုန့်အချိုတွေ အစားများလေ့ရှိတဲ့ အချိန်ဖြစ်ပေမယ့်လည်း သကြားနည်းပြီး အစေ့အဆန်၊ ပဲ၊ နို့ စတာတွေများများနဲ့ လုပ်ထားတဲ့မုန့်အချိုတွေကို ပိုရွေးချယ်ပေးရင် ၀ိတ်တက်တာ ဆီးချိုတက်တာတွေအတွက် အဆင်ပြေနိုင်ပါတယ်။
အရေးကြီးဆုံးက စားတဲ့ပမာဏကိုလည်း အ၀စား စိတ်ကြိုက်စားတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ ရိုးရာပွဲရဲ့အရသာခံရုံ ပမာဏမျိုးကိုသာ ချင့်ချိန်ပြီး စားသင့်ပါတယ်။ အချိုစားပြီးတိုင်း ပလုတ်ကျင်းပေးဖို့ကိုတော့ မမေ့ကြပါနဲ့နော်… ကလေးတွေမှာ သွားပိုးစားတာ၊ အခေါင်းပေါက်ဖြစ်စေတာနဲ့ သွားကိုက်တာတွေကို တားဆီးနိုင်ဖို့လည်း အရေးကြီးပါသေးတယ်။
မိသားစုဆွေမျိုးတွေနဲ့ အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ အချိန်လေးတွေဖန်တီးပြီး ကလေးသူငယ်တွေနဲ့ လိုက်ဆော့ပေးတာတို့လို ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု များများလုပ်ပြီး သွေးတွင်းအဆီနဲ့ အချိုတွေကို ပြန်လည်တိုက်ဖျက်ဖို့လည်း အကြံပေးချင်ပါတယ်။
တစ်နှစ်မှာ တစ်ကြိမ်သာရှိတဲ့ ဒီပါ၀လီပွဲမှာ အားလုံးပဲ စိတ်နှလုံးချမ်းမြေ့ကြပါစေ…..။
အာဟာရဆရာဝန်တစ်ဦး
Telekyanmar
(ကိုးကား) Reference : ????
-Diwali healthy eating guide: How to indulge in sweets guilt-free by hindustantimes.com
–https:// www. heartuk. org. uk /news/latest/post/114-healthy-diwali
❤️NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ ❤️
????တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့် အခမဲ့ (အခမဲ့) တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်။
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***
ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက် တယ်လီကျန်းမာ messenger ကို ဆက်သွယ်ပါ။
(နေ့စဥ် မနက် ၈ နာရီမှ ည ၁၀ နာရီအထိ)
Ministry of Health,
National Unity Government.
