အာဟာရဆိုင်ရာဗဟုသုတလေးတွေကို စနေနေ့တိုင်း တင်ဆက်ပေးမယ်လို့ ပြောခဲ့ဖူးတယ်နော်…
ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ဆီးချိုသမားတွေသိထားသင့်တဲ့ အာဟာရဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေကို မှတ်မိဖွယ် အတိုအထွာပုံစံလေးတွေနဲ့ ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်
????????????
…
…
❓ဆီးချိုလူနာတစ်ယောက်အနေနဲ့ မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့အရာက ဘာတွေဖြစ်မလဲ
– ဆီးချိုတိုင်းစက်
– အစားအစာ မှတ်မည့် စာအုပ်
– ဆေးများ
– ဆီးချိုကျလျှင် စားရန် အဆင်သင့်ဆောင်ထားရမည့် အချို ၊ သကြားလုံး ၊ glucose အရည်များ
– ဖိနပ်ပျော့ပျော့
…
…
❓လက်ထိပ်ဆီးချိုစစ်ရင် အဖြေ ၁၈၀ ရတာ များလား
– မနက်အစော ဘာမှမစားခင်ဆို များပါတယ်
– စားပြီးတိုင်းတာဆို မများပါ
– မနက်မစားခင် ၈၀-၁၃၀ ကြား၊ စားပြီးဆို ၂၀၀အောက်ရှိရင် အတော်ကောင်းပါတယ်
…
…
• ဆီးချိုဖြစ်လာတဲ့အခါ အိမ်ကလူတွေနဲ့ထမင်းတူတူစားလို့ရပါတယ်။ သီးသန့်ပြင်ဆင်ချက်ပြုတ်ဖို့ မလိုပါဘူး
• ဆီးချိုလူနာအတွက် လုံး၀ရှောင်ရမည့် အစားအစာ မရှိပါ
• အစားအစာ တော်တော်များများကို စားလို့ရပါတယ်။ ထမင်းလည်း စားလို့ရပါတယ်
• အရေးအကြီးဆုံးက ဘာစားမလဲဆိုတာထက် #ဘယ်လောက်စားမလဲ ဆိုတာပါ…
….
….
….
❓ဆီးချိုသမားတွေအတွက် ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့အစားအစာပုံစံ
ထမင်းစားပန်းကန်တစ်ခုကို (၄)ပုံ ပုံပါ။
တစ်ပုံကို ကစီဓာတ်များသော အစားအစာ ထည့်ပါ
(ထမင်း ၊ ခေါက်ဆွဲ ၊ ကြာဇံ ၊ မုန့်ဖတ် ၊ ဂျုံဖြင့်ပြုလုပ်ထားသော မုန့် တစ်ခုခု)
နောက်တစ်ပုံကို အသားဓာတ်တစ်ခုခုကို ထည့်ပါ
( ကြက်သား၊ ၀က်သား၊ အမဲသား၊ ကြက်ဥ၊ ငါး၊ ပုဇွန်၊ ပဲ၊ နို့ခဲ၊ ပဲပြား )
ပန်းကန်၏ တစ်၀က်ပိုပါမည်။ ထိုတစ်၀က်ကို ဟင်းသီးဟင်းရွက် ဟင်းချို စတာတွေ ထည့်ပါ။
ထိုကဲ့သို့ စနစ်တကျစီထားသော ပန်းကန်ကို “ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော ပန်းကန်” ဟု ခေါ် ပါသည်။
( တစ်ပန်းကန်ကုန်လို့မ၀သေးရင် နောက်တစ်ပန်းကန်စားလို့ရပါတယ် )
….
….
….
အမေးများသော မေးခွန်းများ ၊ အယူဆအမှားများ
❓ဆန်ကို ငှဲ့ ချက်ရင် ဆီးချိုနဲ့တည့်လား
ငှဲ့တဲ့ဆန်က ပေါင်းအိုးဆန်နဲ့ သိပ်မကွာလှပါဘူး။ ငှဲ့ချက်ဆန်ကို ၂ပန်းကန် ၃ပန်းကန် အမောက်ကြီးစားမယ့်အစား မိမိကြိုက်သောထမင်းကို ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော ပန်းကန်ပုံစံဖြင့်သာ စားပါ…
❗ပဲကြာဇံစားရင် ဆီးချိုမတက်ဘူး
မှားပါတယ်. တက်ပါတယ်.
❗ထမင်းဖြတ်ရင် ဆီးချိုပျောက်တယ်
ဆီးချို အကြိုအဆင့်မှာသာ ဆီးချိုပျောက်နိုင်တာပါ။ ဖြစ်တာကြာတဲ့ဆီးချိုကို အရှင်းကုဖို့ မရပါ
❗ထမင်းစားရင် ဆီးချိုတက်မှာကြောက်လို့ တိုရှည် ၃ပွဲစားတယ်
မှားပါတယ် ၊ ထမင်းအများကြီးစားလိုက်တာနဲ့တူတူပါဘဲ.
❗ကြက်ဥ ဆီးချိုတက်တယ်
မှားပါတယ် ၊ ဆီးချိုမတက်စေပါ…ကစီဓာတ်မပါဘဲ အသားဓာတ်ပဲ ပါပါတယ်
❗နွားနို့မတည့်ဘူး
မှားပါတယ် ၊ နွားနို့ဟာ နို့ သကြား လက်တို့စ် ပါပေမယ့် အာဟာရပြည့်၀တဲ့ အစားအစာမို့ သောက်သင့်ပါတယ်
❗အသီးဖျော်ရည် တည့်တယ်
မှားပါတယ်… ဆီးချိုအတက်လွန်စေတယ်
❗No sugar – ဖျော်ရည်တည့်တယ်
မှားပါတယ်၊ အသီးဖျော်ရည်တွေမှာ သကြားထပ်မထည့်ထားပေမယ့် ၊ သဘာ၀သကြားကိုက ဆီးချိုတက်စေပါတယ်
( ခြွင်းချက် coca cola no sugar – zero sugar သည် ဆီးချိုမတက်စေလို့ သောက်လို့ရပါသည်)
❓အသီးစားလို့ရလား
ဘယ်အသီးမဆို လက်တစ်ဆုပ်စာလောက် တစ်ရက်မှာ တစ်ကြိမ် စားတာ ပြဿနာမရှိပါ၊ ဆီးချိုလွန်စွာတက် (၄၀၀ ကျော်)မှသာ မစားသင့်တာပါ
❓အားဆေးသောက်ဖို့လိုလား
ပုံမှန် စားနေသောက်နေ သွားလာနေသူမှာ ဘာဖြည့်စွက်ဆေး ဘာဖြည့်စွက်စာမှ မသောက်လည်းရပါတယ်။ Metformin နှစ်ရှည်သောက်နေသူတွေမှာ vitamin B12 (ကိုဘယ်လမင်း)ပါသော ဖြည့်စွက်ဆေးသောက်ရင်တော့ ပိုကောင်းပါတယ်
….
….
….
*** ကစီဓာတ် ပါ၀င်သော အစာအုပ်စုများဟာ သွေးတွင်း ဂလူးကို့စ်ကို တက်စေပါတယ် ***
????ကစီဓာတ်ပါပေမယ့် အောက်ပါအုပ်စုများကို ရှောင်ဖို့မလိုပါ ၊ ချင့်ချိန်စားသုံးပါ
– ဆန်နှင့်လုပ်သော ထမင်း၊ ခေါက်ဆွဲဖတ်၊ မုန့်အမျိုးမျိုး
– ဂျုံဖြင့်လုပ်သော မုန့် များ ၊ ပေါင်မုန့်၊ ခေါက်ဆွဲဖတ် ၊ ပလာတာ အမျိုးမျိုး
– ပြောင်းဖူး ၊ အာလူး၊ ဖရုံသီး ၊ ကန်စွန်းဥနှင့် အခြား သစ်ဥ သစ်ဖုအမျိုးမျိုး
– သစ်သီး၀လံအမျိုးမျိုး
– နွားနို့ နှင့် နို့ထွက်ပစ္စည်းများ
????ကစီဓာတ်ပါဝင်သော အောက်ပါ အစားအစားများကိုတော့ လျော့စားခြင်း ၊ တစ်ခါတစ်ရံလိုအပ်မှစားခြင်းဟာ ပိုသင့်တော်ပါတယ်
– သကြား၊ ကြံသကာ၊ ထန်းလျက်၊ ပျားရည်၊ နို့ဆီ စတာတွေဟာ ဆီးချိုကဲစေလို့ ဆီးချိုကျချိန်စားသုံးခြင်းမှလွဲ၍ ရှောင်လျှင် ကောင်းပါသည်
– ကောက်ညှင်းဖြင့်လုပ်သော မုန့်များသည် ဆီးချိုကဲစေနိုင်လို့ တစ်ခါတစ်ရံသာ စားပါ
– အချိုရည်များ ၊ အားဖြည့်အချိုရည်များ၊ ready-made coffee mix ၊ teamix ( ရှောင်လျှင်ကောင်းပါသည် )
( ခြွင်းချက် – သွေးပေါင်ကျ ၊ ၀မ်းလျော ၊ အရည်ဓာတ်ဆုံးရှုံးပါက အရသာမပါသော ဓာတ်ဆားသောက်ရပါသည်
ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ရည်ဖျော်သောအခါ သကြားနှင့်နို့ဆီအစား sugar free – equal or stevia နှင့် နွားနို့ကို အစားထိုးသုံးပါ)
….
….
….
• အမျှင်ဓါတ်များသော အစားအစာများကို ၀မ်းမှန်စေရန် ၊ ဆီးချိုထိန်းနိုင်စေရန်စားသင့်ပါသည်။
( ဥပမာ – ပဲအမျိုးမျိုး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ ၊ သစ်သီး၀လံများ )
• ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကိုလည်း နေ့စဥ် နာရီ၀က်ခန့် မဖြစ်မနေ လုပ်သင့်ပါသည်
• အခြားရှောင်သင့်သော အစားအစာများအနေဖြင့် ( နှလုံးသွေးကြောကျဥ်း အ၀လွန် ရောဂါတို့နှင့် တွဲတက်သောကြောင့် ) ဆီကြော်အစာများရှောင်ခြင်း၊ ၀က်ဆီအမဲဆီတို့ကို ရှောင်ခြင်း၊ ပြန်ကြော်ဆီ ရှောင်ခြင်း ၊ ဆီလျော့စားခြင်းတို့သည် ဆီးချိုသမားများအတွက် ပိုသင့်တော်ပါသည်။
” ဆီးချို သွေးချိုသမားများ အားလုံးပဲ ကျန်းမာရေးဗဟုသုတရရှိ၍ ကျန်းမာပျော်ရွှင်ကြပါစေ “
အာဟာရဆိုင်ရာအထူးကုဆရာဝန်ကြီးတစ်ဦး
Telekyanmar
❤️ NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ ❤️
????တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့် အခမဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်။
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***
ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက် တယ်လီကျန်းမာ messenger ကို ဆက်သွယ်ပါ။
( နေ့စဉ်မနက် ၈နာရီမှ ည၁၀နာရီအထိ )
Ministry of Health,
National Unity Government.
